Online viering
Vijfde zondag van de veertigdagentijd
Naam van de zondag naar Psalm 43 : 1
– Doe mij recht, o God –
Waar God recht doet aan de mensen te midden van alle ongerechtigheid en ongerijmdheid, daar kan de mens geen toeschouwer blijven. Dan gaan zijn ogen open en komt de ander in beeld.
Heel Leviticus 19, waaruit we in de dienst van deze zondag de verzen 1.2 en 9 – 11 lezen, gaat over recht doen aan de ander.
9 “Wanneer je de graanoogst binnenhaalt, oogst dan niet tot aan de rand van de akker en raap wat blijft liggen niet bijeen.
10 En wanneer je bij de wijnoogst druiven plukt, loop dan niet alles nog eens na en raap niet bijeen wat op de grond is gevallen, maar laat het liggen voor de armen en de vreemdelingen. Ik ben de HEER, jullie God.
11 Steel niet”!
Ook deze zondag sluiten we aan bij de reeks lezingen over de werken van barmhartigheid, deze keer over Mattheus 25 : 35: “Ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken”. Met het oog daarop lezen we uit Leviticus 19. Heel in het bijzonder staan we stil bij de regel dat je niet het hele veld moet afmaaien en niet moet oprapen wat bij de druivenoogst op de grond gevallen is. Laat dat liggen!”
Wanneer we aandachtig naar deze oude, maar niet verouderde, agrarische tekst luisteren, krijgen we te horen, wat deze woorden voor ons zouden kunnen betekenen. In ieder geval zullen we ontdekken dat dit geen onschuldige tekst is, als een soort aanbeveling tot christelijke liefdadigheid, tot nonchalante slordigheid en onbaatzuchtige mildheid, met andere woorden, laat maar liggen voor het goede doel. Wel een oproep om kritisch te kijken naar waar we zelf recht op denken te hebben. En dan kan het niet anders dan dat we te spreken komen over wat de filosoof Michael Sandel te zeggen heeft over “De tirannie van verdienste” (uitgeverij Ten Have 2020).
Als Evangelielezing bij Leviticus luisteren we naar Lukas 9 : 10b – 17. Als de dag ten einde loopt komt de vraag op hoe al die mensen die Jezus gevolgd zijn moeten eten. Stuur ze maar weg, zeggen de leerlingen. Maar Jezus zegt: “Geeft gij hen te eten”. Hier dus niet de bekende populaire opmerking van onze tijd : “Laat ze maar voor zichzelf zorgen!”
Pieter Dirk Wolthaus.